
Sen misin yemeklerden bahsedip de milletin agzini sulandiran. Tost yerken disin kiriliverir iste. Hem de orta yerinden. Kendi kendimize nazar degdirdik yine.
Kambocya'da kotu bir disci deneyimi yasadigimdan bu sefer sehrin en iyi hastanesini bulmaliydim. Birkac sorusturmadan sonra Panti Rapih isminde Katolik hastanesinin en iyisi olduguna kanaat getirdim. Musluman hastanesi daha yakindi. Ama hem cok sira oluyormus, hem hizmet kotuymus, hem de temiz degilmis. Sasirmadim dogrusu. Neyi dogru yapmisiz ki muslumanlar olarak. Yaklasik yarim saat beklemeden sonra disci koltugundaydim. Tahmin ettigim gibi cekilmesi lazimmis. Surprizle karsilasmamak icin ucretni sordum. 12 $. Odeme icin kalkmaya yeltendigimde hemsire beni durdurdu. Once disini cekelim, sonra odeme yaparsin dedi. Boylece korkudan fikir degistirip kacma ihtimalimi de ortadan kaldirmis oldu. Az acili cekim isleminden sonra birinin bana vezneye kadar eslik etmesini beklerken elime ilac recetesini ve odeme makbuzunu tutusturup vezneyi tarif ettiler. Bu kadar mi dedim, evet dediler bu kadar. Dayanamayip uyusuk bir agizla doktora sordum: Ya kacarsam? Doktordan paraniz mi yok cevabi geldi. Hayir var. Ama ya odemeden kacarsam? Doktorun yaniti ilgincti: '-Ben Allah'a guveniyorum'.
Disci sirasindan cok para odeme kuyrugunda bekledim diyebilirim. Yillarca tip sektoruyle calisan ve sistemin aciklarini kapamaya, kacaklari onlemeye ugrasan bir bilgisayar programcisi olarak doktorun cevabi beni tatmin etmemisti. Bir yetkiliye mudurle gorusmek istedigimi soyledim. Pek Ingilizce bilmiyordu ve dogrusu ben de agzimin uyusuklugundan tam konusamiyordum. Sikayette bulunmak istedigimi sandi. Ben de sesimi cikarmadim.
Birkac telefon gorusmesinden sonra mudurun odasindaydik. Yaninda tercuman bir bayan elinde sikayet formu oldugu halde beni bekliyorlardi. Once kendimi tanittim, sonra soruyu sordum. Nasil oluyor da once islemi yaptirip sonra insanlari odemeye gonderiyorsunuz? Ya insanlar odemeden kacarlarsa bunu nasil takip edebiliyorsunuz. Mudurun cevabi da benzerdi: '-Sistemimiz insanlara guven uzerine kurulu. % 10 civari bir kacak oldugunu biliyoruz ama yine de insanlara guvenmeye devam etmek istiyoruz.' Peki dedim tum Endonezya'da da mi boyle. Ya diger hastaneler? Hayir, dedi diger hastanelerde once odeyip sonra hizmet aliyorsunuz. Insanlara duyduklari guven adina tesekkur ettim.
Sistemi oturmus ve gecim sorunu olmayan ulkelerde dogrulari yapmak kolaydir. Ama etrafinda bu kadar yanlis ornek varken israrla dogrulari yapmak yurek ister. Ustelik iki defa kumsalda yururken sandaletlerimin calindigi Endonezya gibi ulkelerde. Panti Rapih Hastanesi yoneticilerini yurekten kutluyorum.