Aborjinler: Kayip Nesiller

… James Cook, karaya ayak bastiginda gemisine acil olarak erzak ve su temin etmesi gerekiyordu. Kiyida bekleyen Aborjinler, daha once kitayi kesfeden Avrupalilarla olan kotu deneyimleri sebebiyle hic duraksamadan saldirdilar. Kaptan Cook, neye ugradigini anlamadan atesle karsilik vermek zorunda kaldi. Ve bu talihsiz olaydan sonra da James Cook ve arkadaslarinin Aborjin’lerle arasi hic duzelmedi …

’ Ingiliz kaptan James Cook’un karaya ilk ayak bastigi yerlerden olan Byron Bay’deki Avrupalilar ile yerli halkin ilk karsilasmasini anlatan resmi bir yazidan alinmistir. Sucluyu magdur, kurbani da suclu gosteren tam bir Avrupali ikiyuzlulugu.

19 Nisan 1770’de Cook ve adamlarinin Avustralya’nin dogu kiyilarinda atesledigi ilk barut tanesi, kitanin ve tum kita halkinin tarihinin yeniden yazilmasina sebep olacakti. 13 Subat 2008’de Avustralya parlementosunun ‘aci ceken kayip nesillerden’ resmi olarak ozur dilemesine kadar ornegine Guney Amerika’dan Hindistan’a, Afrika’dan Ortadogu’ya defalarca rastladigim trajik hikayeler yasandi bu topraklarda.

Simdilerde Aborjin soyundan gelenlere para yardimindan resmi dairelerde oncelikli is bulmaya kadar bir takim yardimlar ve imtiyazlar taninmakta. Sehirlerde rastladigim Aborjinlerin cogu ya yerel kiyafet ve muzik aletleriyle turistleri eglendirmekte ya da dilenmekteler. Bircogu alkolun ve uyusturucunun etkisi altinda. Avutralya’nin en buyuk sehri olan Sydney’e sadece yarim saat mesafedeki Aborjin mahallerine polisler bile girmekte sorun cekinmekteler. Yogun olarak yasadiklari kuzey bolgesinde uyusturucu ve kucuk yastaki cocuklara tecavuz vakalarinin onune gecebilmek icin cok ciddi tedbirler alinmis durumda. Bu noktada ozellikle sanat alaninda sivrilen ve topluma adapte olmayi basaran bir azinligin da mevcut oldugunu eklemem gerekiyor. Ama Aborjinlerin bircogu gorulen o ki, yeni dunyaya uyum saglamakta gucluk cekiyorlar. Topraklari ellerinden alindiktan sonra altin tepsi icinde sunulan modern(!) dunyayi reddediyorlar. Aklima Urdun-Petra’daki benzer bir uygulama geldi. Petra’yi turizme acip ciddi bir gelir kazanmayi hedefleyen hukumet, o bolgede yillardir magarada yasayan cok eski arap kabilelerini bolgeden zorla cikartip birkac kilometre otede kurdugu yeni sehre yerlestirdi. Hastaneden okula tum ihtiyaclarini karsilayip, her aileye uygun bir ev verip, turistik Petra’da calismalari ve para kazanmalari icin de izin verdi. Kagit uzerinde mukemmel gorunen bu uygulama magara yerine yeni evlerinde oturan halki memnun etmedigi gibi yeni neslin de iki dunya arasina sikisip kalmasina sebep oldu.

Birileri masa basinda bir halkin nasil yasayacagina dair kaderine karar verdigi surece bu tip kayip nesiller malesef kacinilmaz oluyor.

Ngali na jugun

Ngali garima mala jugun

Wana janjma mala gunu gala jugun

Ngali wana janja mala jugun

Ngali na mala jugun

 

Biz bu topraklara aitiz.

Biz bu topraklari koruduk.

Bu topraklarda kotu bir sey yapma.

Biz bu topraklara zarar vermeyiz.

Biz buraya, bu topraklara aitiz.

Nisan 2010

Sidney / Avustralya